ชามตราไก่และความผูกพันเรื่องไก่กับชาวลำปาง

ประวัติชามตราไก่และความผูกพันกับไก่กับชาวลำปาง
ชามไก่กำเนิดในประเทศจีนเมื่อกว่าร้อยปี โดยชาวจีนแคะ ตำบลกอปี อำเภอไท้ปู มณฑลกวางตุ้ง แต่เดิมชามตราไก่ไม่ปรากฏการเขียนลายเป็นเพียงชามขาวธรรมดา เมื่อผลิตเสร็จได้จัดส่งมาเขียนลายเผาสีบนเคลือบ ที่ตำบลปังเคย แต้จิ๋ว หลังจากนั้นจึงกลายเป็นชามตราไก่สำเร็จรูปและส่งออกจำหน่ายในตลาดทั่วไป ต่อมาราว ปี พ.ศ. 2480 ชาวจีนที่ทำชามตราไก่ในประเทศจีนได้ย้ายถิ่นมาจากเมืองจีนมาตั้งบ้านเรือนที่ กรุงเทพมหานคร และได้ก่อสร้างโรงงานและเตาเผาชามตราไก่ขึ้น ที่แถววงเวียนใหญ่ และที่ถนนเพชรบุรี กรุงเทพมหานครในราวปี พ.ศ. 2500 ชาวจีนที่ทำโรงงาน และเตาเผาชามตราไก่ ได้ย้ายขึ้นมาตั้งโรงงานและเตาเผาใน จังหวัดลำปางทั้งนี้เนื่องจากที่จังหวัดลำปางมีดินขาวเหมาะที่จะนำมาทำการผลิตชามตราไก่มากที่สุดหลังจากพบดินขาวที่อำเภอแจ้ห่ม จังหวัดลำปาง จากตำนานไก่ขาวของชาวลำปางนั้น มีอยู่ว่า ในสมัยพุทธกาล พระพุทธเจ้าเสด็จมาที่เมืองลำปาง พระอินทร์ได้ทราบข่าวจึงแปลงกายเป็นไก่ขาว เพื่อขันปลุกชาวบ้านให้ตื่นมาใส่บาตรพระพุทธเจ้า


ตราสัญลักษณ์รูปไก่ของลำปาง
ตราสัญลักษณ์ประจำจังหวัดลำปางเป็นรูปไก่ขาวอยู่ในมณฑปพระธาตุลำปางหลวง ซึ่งหมายถึง ไก่ขาวยืนอยู่ในซุ้มมณฑป เป็นสัญลักษณ์ที่มีมาแต่สมัยเมือง “กุกกุฎนคร” (ตำนานเมืองลำปาง) คำว่า “กุกกุฎ” หมายถึง “ไก่” เครื่องหมายไก่ขาวคู่กับดวงตราแผ่นดินในสมัยศาลากลางหลังแรก ในปี พ.ศ.2452


ฟ้อนหัตถกรรมงามชามตราไก่
นาฏยนิพนธ์ ชุดนี้ ได้ประดิษฐ์และคิดค้นโดย นักศึกษาสาขาวิชาดนตรีและศิลปการแสดง หลักสูตรนาฏศิลป์ คณะครุศาสตร์ ชั้นปีที่ 4 ปีการศึกษา 2554 มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงใหม่ ซึ่งได้ประดิษฐ์ท่ารำและกายแต่งกายรวมถึงประพันธ์เพลงขึ้นมาใหม่ โดยใช้ชื่อเพลงว่า เวียงละกอน

โดยท่ารำได้แนวคิดมาจากการเลียนแบบ­ขั้นตอนการผลิตชามตราไก่ และการฟ้อนเมืองของจังหวัดลำปาง และศึกษาการแต่งกายของจังหวัดลำ­ปาง จากท่าอาจารย์ศักดิ์ รัตนชัย และการประพันธฺเพลงขึ้นมาใหม่ จากอาจารย์ธีรวัฒน์ หมื่นทา


จาก
archive.voicetv.co.th
sps.lpru.ac.th
www.lampang108.com
www.lampang.go.th
www.thaitambon.com
www.youtube.com