สมันสัตว์ที่พบได้เฉพาะในประเทศไทยแต่สูญพันธุ์ไปจากโลกแล้ว

สมันตัวผู้ในสวนสัตว์เบอร์ลิน กรุงเบอร์ลิน ประเทศเยอรมนี
ถ่ายเมื่อปี พ.ศ. 2454
ประวัติ
สมันหรือเนื้อสมัน มีการกระจายพันธุ์เฉพาะในที่ราบลุ่มภาคกลางของประเทศไทยเท่านั้น รวมถึงบริเวณกรุงเทพมหานครในปัจจุบันด้วย โดยอาศัยอยู่ในที่ทุ่งโล่งกว้าง แต่สมันไม่สามารถหลบหนีเข้าป่าทึบได้เนื่องจากกิ่งก้านของเขาจะไปติดพันกับกิ่งไม้ จึงเป็นจุดอ่อนให้ถูกล่าได้อย่างง่ายดาย ในสมัยก่อน ชาวบ้านจะล่าสมันด้วยการสวมเขาปลอมเป็นตัวผู้เพื่อล่อตัวเมียออกมา จากนั้นจึงใช้ปืนหรือหอกพุ่งยิง ปัจจุบันถือว่าสมันเป็นสัตว์ที่สูญพันธุ์ไปแล้ว สมันในธรรมชาติตัวสุดท้ายตายเมื่อ ปี พ.ศ. 2475 ที่จังหวัดกาญจนบุรี ด้วยการถูกยิงโดยนายตำรวจคนหนึ่ง สมันตัวสุดท้ายในที่เลี้ยง ตายที่วัดแห่งหนึ่ง ในตำบลมหาชัย อำเภอเมือง จังหวัดสมุทรสาคร ในปี พ.ศ. 2481 ตายเพราะว่าโดนชายขี้เมาคนหนึ่งตี ต่อมาในปี พ.ศ. 2534 มีรายงานว่าพบซากเขาสมันสดขายในร้านขายยาใจกลางเมืองพงสาลี และแขวงหลวงพระบาง ทางภาคเหนือของลาว ทำให้สันนิษฐานว่าอาจจะมีสมันหลงเหลืออยู่ในประเทศลาวก็เป็นได้ แต่เรื่องนี้ยังไม่มีหลักฐานยืนยันเพียงพอ แม้ว่าสมันจะสูญพันธุ์ไปจากโลกแล้วแต่สมันเป็นสัตว์ป่าสงวนตามพระราชบัญญัติสงวนและคุ้มครองสัตว์ป่า พุทธศักราช 2535 เพื่อควบคุมซากและเขาสมันไม่ให้ออกนอกประเทศไทย

จาก
หนังสือสัตว์ในวรรณคดีไทย
th.wikipedia.org